Hội thảo "Dấu ấn phim chiến tranh Việt Nam", nhìn lại nửa thế kỷ điện ảnh sau ngày đất nước thống nhất
Trong khuôn khổ Liên hoan phim (LHP) Châu Á Đà Nẵng lần thứ III - 2025, sáng 2-7, UBND TP Đà Nẵng phối hợp với Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam tổ chức hội thảo "Dấu ấn phim chiến tranh của Việt Nam từ sau ngày thống nhất đất nước 30-4 (1975 - 2025)". Tham dự sự kiện có Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thị Anh Thi, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam, TS. Ngô Phương Lan.
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thị Anh Thi nhấn mạnh: chiến tranh - với tất cả những mất mát, hy sinh và khát vọng hòa bình luôn là một đề tài lớn trong nghệ thuật, đặc biệt là điện ảnh. Từ sau ngày đất nước thống nhất, các nhà làm phim Việt Nam đã không ngừng tìm tòi, đổi mới cách thể hiện, để phản ánh chiến tranh không chỉ như một bản anh hùng ca, mà còn là hành trình nhân văn, sâu sắc về con người, ký ức và sự hòa giải.
Theo bà Nguyễn Thị Anh Thi, những tác phẩm điện ảnh như Cánh đồng hoang, Ngã ba Đồng Lộc, Truyền thuyết về Quán Tiên… không chỉ tạo dấu ấn nghệ thuật mà còn là những lát cắt chân thực của lịch sử, góp phần nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng nhân ái và khát vọng sống trong mỗi thế hệ người Việt. "Hội thảo hôm nay là dịp để nhìn lại chặng đường 50 năm của dòng phim chiến tranh Việt Nam - một hành trình đong đầy tâm huyết, sáng tạo và cống hiến. Đây cũng là cơ hội để các nhà quản lý, nghệ sĩ, nhà nghiên cứu và công chúng trao đổi, đánh giá và cùng định hướng tương lai cho dòng phim này trong bối cảnh mới - khi điện ảnh không chỉ là nghệ thuật mà còn là một ngành công nghiệp văn hóa quan trọng"- Phó Chủ tịch UBND thành phố chia sẻ.
Cũng theo bà Nguyễn Thị Anh Thi, phim chiến tranh sau ngày đất nước thống nhất không chỉ là tư liệu lịch sử mà còn là công cụ giáo dục lòng yêu nước, truyền tải lịch sử hào hùng của dân tộc đến thế hệ trẻ. "Đà Nẵng luôn trân trọng những giá trị nghệ thuật đích thực và sẽ tiếp tục tạo điều kiện để các hoạt động điện ảnh, đặc biệt là các chương trình mang tính chiều sâu như hội thảo hôm nay được tổ chức thường xuyên, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử tới công chúng trong nước và quốc tế"- Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng nhấn mạnh.
Tại hội thảo, các đại biểu đã trình bày nhiều tham luận chuyên sâu, tiếp cận dòng phim chiến tranh từ nhiều góc độ: Giá trị thực sự của một bộ phim chiến tranh; Vai trò của người phụ nữ trong chiến tranh; Những con người Việt Nam bình thường vượt qua thử thách khốc liệt của cuộc chiến; Dòng phim chiến tranh cách mạng ở Việt Nam sau 1975: Những cuộc đối thoại mới với quá khứ; Đề tài chiến tranh qua góc nhìn các nhà làm phim tư nhân: khảo sát ba phim Dòng máu anh hùng, Áo lụa Hà Đông và Địa đạo - Mặt trời trong bóng tối; Việt Nam - Cuộc chiến tranh tự sự; Khi đạo diễn trẻ làm phim đề tài chiến tranh cách mạng; Khi chiến tranh đi tìm câu chuyện của mình…
Đạo diễn, NSƯT Bùi Tuấn Dũng cho rằng, một bộ phim chiến tranh tốt cần tái hiện trung thực bối cảnh, sự kiện, nhân vật và phản ánh sự thật lịch sử một cách khách quan, không bóp méo hay tô hồng. "Phim chiến tranh không chỉ kể chuyện đánh đấm hay giết chóc, mà phải đi sâu vào cuộc đời, sự hy sinh, cả sự dũng cảm lẫn đớn hèn và những lựa chọn cá nhân - điều tạo nên chính kiến của mỗi nhân vật trong mỗi tình huống. Từ đó khắc họa nên bản ngã, số phận của họ trong guồng quay khốc liệt của chiến tranh. Người lính trong phim không chỉ là công cụ chiến đấu, mà còn là người cha, người anh, người con, người của tình yêu thương và gia đình mà họ thuộc về" - ông Tuấn bày tỏ quan điểm.
Trong khuôn khổ hội thảo có buổi tọa đàm với sự tham gia của nhiều gương mặt tên tuổi trong giới điện ảnh như các diễn viên: Hồng Ánh, Trương Ngọc Ánh, NSƯT Hoàng Hải, NSND Lan Hương, cùng các đạo diễn: Nguyễn Phan Quang Bình, Bùi Thạc Chuyên, Đinh Tuấn Vũ, NSƯT Lưu Trọng Ninh và NSƯT Phi Tiến Sơn. Các khách mời đã cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, quan điểm sáng tạo cũng như kỳ vọng cho tương lai của dòng phim chiến tranh Việt Nam trong thời đại mới.
Chiều cùng ngày, diễn ra buổi gặp gỡ báo chí và các đoàn làm phim, nghệ sĩ.
Thanh Hoa